Odkryto rolę niepewności w aktywacji mózgu podczas „czytania w myślach” innych osób

Psychologowie odkryli, że nie tylko kontekst społeczny, ale sama niepewność stymuluje aktywność mózgu związaną ze zrozumieniem przekonań i emocji innych ludzi.

W zależności od tego, co dana osoba wie o swojej dziewczynie, może wywnioskować, co zrobi druga osoba. Proces ten jest uważany za próbę zrozumienia, co myślą i czują inni, i nazywa się mentalizacją. Za to odpowiada specjalny obszar mózgu - grzbietowo-środkowa kora przedczołowa (DMPFC), która jest częścią tzw. „sieci mentalizacyjnej”. Poprzednie badania wykazały, że sieć ta jest silniej aktywowana podczas mentalizacji niż podczas analizy cech fizycznych obiektów, na przykład podczas oceny wygody krzesła lub wyglądu osoby.

Jednak nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Pennsylvania podważa tradycyjne rozumienie roli tego obszaru. W szczególności naukowcy odkryli, że aktywacja DMPFC jest związana nie tylko z pokonywaniem niepewności w kontekście społecznym, ale także z niepewnością w ogóle – dotyczącą obiektów i cech fizycznych. To odkrycie może zmienić rozumienie tego, jak mózg przetwarza informacje społeczne i jak reaguje na niepewność w różnych sytuacjach.

W badaniu naukowcy wykorzystali funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI) do skanowania mózgów 46 uczestników. Badanych poproszono o wyciągnięcie wniosków na temat trzech kategorii: ludzi (ich umysłów i ciał) oraz obiektów fizycznych. Przed skanowaniem uczestnicy wypełnili ankietę online, w której oceniali, jak przydatna jest dana cecha (np. „osoba jest współczująca” lub „osoba ma rude włosy”) dla innej cechy (np. „szczera” lub „niska”). Następnie, podczas badania fMRI, uczestnikom zadawano pytania o prawdopodobieństwo, że jedna cecha opisuje tę samą osobę lub obiekt.

Wyniki pokazały, że poziom niepewności, czyli to, jak trudno jest przewidzieć lub określić cechę, był związany z aktywnością DMPFC we wszystkich trzech kategoriach. Innymi słowy, region ten był aktywowany nie tylko podczas próby zrozumienia czyichś myśli i uczuć, ale także w obliczu niepewności dotyczącej obiektów fizycznych.

Na przykład osoby z autyzmem wykazują nietypowe funkcjonowanie w tym rejonie, co może wynikać ze zwiększonej wrażliwości na niepewność lub odmiennych strategii jej ograniczania.

Główna autorka badania, Adrienne Jenkins, powiedziała: „Nasze odkrycia pokazują, że niepewność jest kluczowym czynnikiem w zrozumieniu, dlaczego ludzie myślą i zachowują się inaczej w sytuacjach społecznych. Otwiera to nowe możliwości opracowywania metod leczenia zaburzeń związanych z percepcją społeczną”.

Jego koleżanka Dilara Berkey dodaje: „To badanie stanowi podstawę do ponownego przemyślenia takich schorzeń jak autyzm i pokazuje, że różnice w reakcjach na niepewność mogą odgrywać ważną rolę w ich manifestacji. Być może interwencje mające na celu zmniejszenie wrażliwości na niepewność mogą być skutecznymi strategiami leczenia”.